Ung thư vòm họng là một trong những loại ung thư vùng đầu cổ phổ biến, nhất là ở các nước châu Á. Điều nguy hiểm là căn bệnh này thường được phát hiện muộn vì những triệu chứng ban đầu dễ bị nhầm với khó chịu nhất thời, bệnh vặt như cảm cúm, viêm họng hay viêm tai. Vị trí vòm họng lại nằm sâu, khó quan sát, khiến người bệnh khó tự kiểm tra.
Trong khi đó, nếu phát hiện sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm của ung thư vòm họng có thể lên tới 70 - 80%. Chính vì vậy, việc cảnh giác với những dấu hiệu bất thường là cách duy nhất để không bỏ lỡ “thời điểm vàng” điều trị. Dưới đây là 6 dấu hiệu cảnh báo sớm ung thư vòm họng mà bạn tuyệt đối không được bỏ qua:
1. Đau họng kéo dài không rõ nguyên nhân
Đau họng là tình trạng quen thuộc khi thay đổi thời tiết, uống nước lạnh hoặc nhiễm siêu vi. Tuy nhiên, nếu cảm giác đau rát, khó chịu kéo dài nhiều tuần dù không viêm nhiễm rõ ràng, bạn cần cảnh giác. Đây có thể là biểu hiện của khối u vùng vòm họng bắt đầu hình thành.
Ảnh minh họa
2. Ù tai một bên
Một triệu chứng dễ bị bỏ qua là ù tai, nghe kém hoặc có cảm giác lỗ tai bị nút kín, thường chỉ xuất hiện ở một bên. Đây là hậu quả khi khối u chèn ép vòi nhĩ. Người bệnh có thể nghe tiếng vo ve, tiếng còi trong tai dai dẳng, triệu chứng tăng dần theo thời gian.
3. Khó nuốt, nuốt vướng
Khi khối u phát triển, người bệnh sẽ cảm thấy vướng ở cổ họng, ăn uống khó trôi hoặc đau khi nuốt. Điểm nguy hiểm là nhiều người nhầm với viêm amidan, viêm họng hạt nên bỏ qua. Nếu tình trạng này kéo dài, hãy đi khám tai mũi họng càng sớm càng tốt.
4. Ho hoặc khạc ra máu, nước mũi có lẫn máu
Ảnh minh họa
Ở giai đoạn sớm, người bệnh có thể ho kèm chất nhầy lẫn tia máu, hoặc chảy nước mũi có lẫn máu nhưng lượng rất ít nên dễ bị coi nhẹ. Nhiều người thường chủ quan nghĩ do viêm xoang hay mạch máu mũi yếu. Thực tế, đây là dấu hiệu đặc trưng của ung thư vòm họng khi khối u xâm lấn gây chảy máu âm thầm.
5. Thay đổi giọng nói
Ung thư vòm họng làm ảnh hưởng trực tiếp đến dây thanh quản và các cơ quan xung quanh. Người bệnh có thể bị khàn tiếng, giọng nói trở nên trầm hơn, thậm chí biến đổi hoàn toàn. Nhiều trường hợp nhầm với viêm thanh quản hoặc do nói nhiều. Tuy nhiên, nếu tình trạng khàn giọng kéo dài trên 3 tuần mà không đỡ, cần nghĩ tới nguy cơ ung thư.
6. Nổi hạch vùng cổ
Một số bệnh nhân phát hiện ung thư vòm họng từ dấu hiệu nổi hạch ở cổ. Hạch thường cứng, ít di động và to dần theo thời gian. Đây là dấu hiệu cho thấy bệnh đã tiến triển, ung thư có thể đã di căn hạch. Vì vậy, không nên chủ quan với bất kỳ khối u, hạch lạ nào ở cổ.
Ảnh minh họa
Ung thư vòm họng “ngụy trang” rất khéo léo bằng những triệu chứng nhỏ nhặt, dễ bị bỏ qua. Để bảo vệ sức khỏe, bạn cần lắng nghe cơ thể, đặc biệt khi có những dấu hiệu kéo dài bất thường. Khám sức khỏe định kỳ và đi kiểm tra ngay khi có nghi ngờ là chìa khóa để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, khi cơ hội chữa khỏi vẫn còn rất cao.
Nhiều người thường nghĩ phòng tránh chứng mất trí nhớ là câu chuyện
của tuổi già, nhưng khoa học cho thấy, những gì bạn ăn từ tuổi trung
niên đã âm thầm định hình sức khỏe não bộ sau này.
Một nghiên cứu mới từ Đại học Boston (Mỹ) cho thấy việc ăn thường
xuyên các loại trái cây giàu flavonoid - nhóm hợp chất thực vật tự nhiên
có khả năng bảo vệ tế bào - có thể giảm tới 44% nguy cơ mắc chứng sa
sút trí tuệ.
Mối liên hệ giữa flavonoid và sức khỏe não bộ
Flavonoid là nhóm chất chống oxy hóa mạnh, có nhiều trong rau, củ,
quả và một số loại thảo mộc. Chúng giúp cơ thể chống lại stress oxy hóa,
giảm viêm và bảo vệ các tế bào thần kinh khỏi tác động của độc tố.
Trong nghiên cứu đăng trên Tạp chí Phòng ngừa bệnh Alzheimer, các nhà
khoa học đã phân tích dữ liệu của gần 2.800 người tham gia Nghiên cứu
Tim mạch Framingham - dự án theo dõi sức khỏe lâu đời tại Mỹ.
Họ so sánh lượng tiêu thụ trái cây giàu flavonoid ở hai giai đoạn:
tuổi trung niên (42-59 tuổi) và tuổi già (60-82 tuổi), sau đó đối chiếu
với tình trạng chẩn đoán chứng mất trí nhớ.
Thường xuyên ăn táo từ tuổi 40 sẽ giảm đáng kể nguy cơ mất trí nhớ khi về già. (Ảnh: iStock)
Kết quả cho thấy những người ăn nhiều trái cây giàu flavonoid ở tuổi
trung niên có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ thấp hơn 44% so với nhóm ăn
ít.
Ở tuổi già, mối liên hệ này không rõ rệt bằng, nhưng một số loại quả
như cam, bưởi, việt quất, đào, mận… vẫn cho thấy lợi ích đáng kể.
Táo và lê đặc biệt hữu ích nếu duy trì ăn đều đặn cả ở tuổi trung niên và tuổi già.
Các chuyên gia cho rằng, việc bắt đầu bổ sung flavonoid sớm giúp não
bộ được bảo vệ lâu dài khỏi viêm mạn tính và tổn thương tế bào thần kinh
- vốn là yếu tố góp phần gây bệnh Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ
khác.
9 loại trái cây giàu flavonoid nên bổ sung thường xuyên
Điều đáng mừng là flavonoid không nằm trong nhóm “thực phẩm hiếm” mà
hiện diện ngay trong những loại quả, rau củ quen thuộc mà chúng ta ăn
hằng ngày.
1. Việt quất
Việt quất là “ngôi sao” trong nhóm quả mọng với hàm lượng anthocyanin
- một dạng flavonoid - rất cao. Chất này không chỉ tạo màu xanh tím đặc
trưng mà còn giúp tăng lưu thông máu lên não, cải thiện trí nhớ ngắn
hạn.
Việt quất. (Ảnh: iStock)
Cách bổ sung: Ăn trực tiếp khoảng 100g/ngày, hoặc xay sinh tố, thêm vào sữa chua hoặc yến mạch cho bữa sáng.
2. Táo
Táo giàu quercetin - một flavonoid có khả năng giảm viêm và chống lại
tác động của gốc tự do lên tế bào thần kinh. Vỏ táo chứa nhiều dưỡng
chất nhất, nên ăn cả vỏ (đã rửa sạch) sẽ tối ưu lợi ích.
Cách bổ sung: Ăn như món tráng miệng, hoặc thái lát thêm vào salad.
3. Lê
Lê chứa các chất chống oxy hóa như vitamin C, flavonoid và
anthocyanin, giúp bảo vệ tế bào não khỏi tác động của các gốc tự do,
nguyên nhân gây ra các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và
Parkinson.
Cách bổ sung: Ăn trực tiếp khoảng 100g/ ngày, sau bữa ăn chính, đặc biệt là sau bữa ăn no để tránh kích ứng dạ dày.
4. Dâu tây
Dâu tây giàu anthocyanin và vitamin C, giúp giảm viêm ở não và cải
thiện khả năng xử lý thông tin. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng ăn dâu
tây thường xuyên có thể làm chậm quá trình suy giảm trí nhớ lên tới 2,5
năm.
Cách bổ sung: Ăn trực tiếp 80-100g/ngày hoặc làm sinh tố, salad trái cây.
5. Cam, chanh, bưởi
Các loại quả có múi giàu hesperidin - flavonoid giúp cải thiện tuần
hoàn máu não và tăng cường khả năng tập trung. Vitamin C trong chúng
cũng hỗ trợ sản xuất chất dẫn truyền thần kinh dopamine và serotonin.
Cách bổ sung: Uống nước ép tươi, ăn cả tép để tận dụng chất xơ hòa tan.
6. Ớt chuông
Ớt chuông - đặc biệt là loại đỏ và vàng - giàu flavonoid luteolin và
apigenin. Chúng có tác dụng kháng viêm và bảo vệ cấu trúc tế bào não.
Cách bổ sung: Ăn ớt chuông sống, làm salad hoặc xào nhanh để giữ vitamin.
7. Cà tím
Vỏ cà tím chứa nasunin - một loại anthocyanin giúp bảo vệ màng tế bào thần kinh và hỗ trợ loại bỏ kim loại nặng ra khỏi não.
Cách bổ sung: Nướng, hấp hoặc om; tránh chiên ngập dầu để không làm mất lợi ích sức khỏe.
8. Nho tím
Nho tím là một trong những loại quả giàu flavonoid, resveratrol nhất.
Chúng góp phần tăng cường chức năng não bộ, thúc đẩy nâng cao tâm
trạng, cải thiện khả năng học hỏi và tập trung.
Cách bổ sung: Ăn trực tiếp khoảng 150g/ngày hoặc làm nước ép không thêm đường.
9. Cà chua
Cà chua chứa flavonoid naringenin và lycopene - chất chống oxy hóa
mạnh giúp bảo vệ não và tim mạch. Nghiên cứu cho thấy lycopene cũng giúp
giảm hình thành mảng bám beta-amyloid, yếu tố liên quan tới Alzheimer.
Cách bổ sung: Ăn sống, ép nước, hoặc chế biến với dầu oliu để tăng khả năng hấp thu lycopene.
Ăn thế nào để đạt hiệu quả bảo vệ não bộ?
Bắt đầu sớm: Lợi ích rõ rệt nhất xuất hiện khi duy trì thói quen ăn trái cây giàu flavonoid từ tuổi 40-50.
Đa dạng hóa nguồn flavonoid: Không chỉ tập trung vào một loại quả, mà nên luân phiên nhiều loại để nhận được đầy đủ nhóm chất.
Kết hợp chế độ ăn lành mạnh: Nghiên cứu cho thấy, flavonoid phát huy
tác dụng tốt khi kết hợp với chế độ ăn Địa Trung Hải, DASH hoặc MIND -
giàu rau, hạt, cá và chất béo lành mạnh./.
Để mở rộng ngành bán dẫn trong nước, Chính phủ đặt mục tiêu đào tạo khoảng 30.000-50.000 kỹ sư và chuyên bán dẫn đến năm 2030, trong đó FPT sẽ đào tạo khoảng 10.000-15.000 chuyên gia cho ngành này. Để theo đuổi mục tiêu này, trong Q3/2023, Khoa Vi mạch bán dẫn đã được Đại học FPT thành lập và đặt mục tiêu đào tạo lứa sinh viên đầu tiên vào năm 2024. Ngoài ra, trong tháng 11/2023, FPT Polytechnic College and Pearson (tổ chức giáo dục của Anh) đã ký kết chuyển giao chương trình đào tạo bán dẫn BTEC của Pearson (Business Technology and Education Council) cho BTEC FPT. Theo quan điểm của chúng tôi, về dài hạn, cần có thời gian để đánh giá hiệu quả của mảng này, điều này phụ thuộc phần lớn vào số lượng thực tế của người Việt Nam quan tâm/sẵn sàng tham gia vào ngành bán dẫn.
Khả năng Việt Nam sẽ được FTSE nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp sớm nhất vào kỳ đánh giá tháng 3/2025 và chính thức lọt rổ chỉ số các thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE vào kỳ đánh giá tháng 9/2025.
Khi Việt Nam được FTSE nâng hạng, quy mô dòng vốn thụ động chảy vào thị trường sẽ phụ thuộc vào tỷ trọng của cổ phiếu Việt Nam trong danh mục chỉ số các thị trường mới nổi của FTSE. VPBankS ước tính giá trị dòng vốn thụ động chảy vào thị trường Việt nam sẽ đạt khoảng 297,4 triệu USD.
Đối với MSCI, hiện thị trường Việt Nam vẫn là thị trường cận biên theo các tiêu chí phân loại của MSCI và vẫn chưa nằm trong danh sách được nâng hạng từ cận biên lên mới nổi với nhiều tiêu chí cần cải thiện để đủ điều kiện nâng hạng. Trong khi đó, nút thắt liên quan đến thanh toán bù trừ không có thấu chi và ứng trước tiền sẽ phụ thuộc vào thời gian hệ thống giao dịch chứng khoán mới (KRX) hoàn thành và triển khai.
Trong trường hợp hệ thống KRX đi vào hoạt động năm 2023, Việt Nam có thể được đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng của MSCI trong kỳ đánh giá thường niên tháng 6/2024 trước khi được thông báo nâng hạng lên thị trường mới nổi kỳ đánh giá tháng 6/2025 và chính thức được vào rổ một năm sau đó tháng 6/2026.
Trong trường hợp MSCI nâng hạng Việt Nam lên thị trường mới nổi, dự kiến có 6 cổ phiếu được hưởng lợi mạnh mẽ như HPG, VNM, VIC, MSN, VHM, VCB khi đạt yêu cầu về vốn hoá, vốn hoá tự do lưu hành và thanh khoản của thị trường mới nổi.
Hiện vẫn còn quá sớm để ước tính khối lượng vốn sẽ chảy vào thị trường Việt Nam khi MSCI nâng hạng thị trường, bởi quy mô dòng vốn chảy vào thị trường sẽ phụ thuộc lớn vào độ hấp dẫn của Việt Nam so với các thị trường khác, còn quy mô dòng vốn thụ động sẽ phụ thuộc vào tỷ trọng của cổ phiếu Việt Nam trong danh mục chỉ số các thị trường mới nổi của MSCI.
Dựa trên giá trị tài sản một số quỹ ETF, giá trị dòng vốn thụ động tối thiểu chảy vào thị trường Việt Nam đạt khoảng 321 triệu USD. Trong khi đó, tổng giá trị các quỹ đầu tư chủ động và thụ động tham chiếu MSCI Emergin Markets ước đạt 376 tỷ USD tính đến hiện tại (theo Bloomberg).
Do đó, với tỷ trọng trên, Việt Nam có thể thu hút dòng vốn tối đa khoảng gần 1 tỷ USD trong năm 2025 – 2026. Tuy nhiên, ông Trần Hoàng Sơn cho rằng con số 1 tỷ USD chỉ là con số mang tính chất gợi mở, dòng vốn đầu cơ có thể lên đến gấp 3-4 lần. Như vậy, nếu được nâng hạng lên thị trường mới nổi sẽ có khoảng 3-4 tỷ USD chảy vào thị trường Việt Nam.
“Theo thống kê trên các thị trường lớn, trước 2 năm vào Emerging Markets thị trường sẽ tăng rất mạnh. Sau khi trải qua ba con sóng liên quan đến WTO, thoái vốn và Covid-19, chúng ta kỳ vọng con sóng lớn tiếp theo sẽ đến từ nâng hạng thị trường”, Giám đốc Nghiên cứu VPBankS đánh giá.
Thống kê trong 20 năm trở lại đây, mỗi lần thị trường vào pha tăng mới thường đà tăng sẽ rất mạnh. Kỳ vọng dài hạn cho 1-2 năm tới, quy mô thị trường sẽ càng ngày lớn khi thị trường chính thức được nâng hạng.
“Khi nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập, việc nâng hạng sớm hay muộn chắc chắn sẽ xảy ra. Những phiên 2 - 3 USD, thậm chí 5 tỷ USD sẽ xuất hiện giúp VN-Index vượt đỉnh cũ lên 1.535 điểm vào năm 2025", Giám đốc Chiến lược VPBankS chia sẻ.
Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C03) đã ra quyết định khởi tố bị can, bắt
tạm giam Nguyễn Cao Trí (SN 1970) về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt
tài sản” theo khoản 4, điều 175 BLHS.
Theo
báo cáo của Cơ quan CSĐT, trong quá trình mở rộng vụ án Công ty An Đông
(Công ty Vạn Thịnh Phát), Cơ quan CSĐT Bộ Công an xác định, bị can
Trương Mỹ Lan có quan hệ làm ăn, đầu tư với ông Nguyễn Cao Trí.
Theo đó, bà Trương Mỹ Lan đã chuyển cho ông Nguyễn Cao Trí hơn 40 triệu USD để mua bán dự án, kinh doanh.
Sau
khi bà Trương Mỹ Lan bị bắt, ông Nguyễn Cao Trí đã nảy sinh ý định
chiếm đoạt tiền mà bà Lan đã chuyển cho mình nên đã chỉ đạo một số nhân
viên tiêu huỷ toàn bộ giấy tờ, chứng cứ liên quan đến việc bà Lan chuyển
40 triệu USD cho ông Trí với mục đích chiếm toàn bộ số tiền trên.
Tại
Cơ quan điều tra, ông Nguyễn Cao Trí đã nhận tội, xin nộp lại toàn bộ
số tiền đã chiếm đoạt. Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã kê biên, phong toả tài
sản của ông Trí để đảm bảo thi hành án.